top of page

เลขออกเทน (Octane number)

การกำหนดคุณภาพน้ำมันเบนซินกำหนดเป็นเลขออกเทน ใช้ไอโซเมอร์ของออกเทนที่มีชื่อสามัญว่า ไอโซออกเทน (iso–octane) เป็นเชื้อเพลิงที่เหมาะกับเครื่องยนต์ที่ใช้น้ำมันเบนซิน เพราะช่วยป้องกันการชิงจุดระเบิด ทำให้เครื่องยนต์เดินเรียบ สารประกอบไฮโดรคาร์บอนที่ไม่เหมาะเป็นเชื้อเพลิงคือเฮปเทน ชนิดโซ่ตรง เพราะทำให้เครื่องยนต์เกิดการชิงจุดระเบิดได้ง่าย

กำหนดเลขออกเทน

•       น้ำมันเบนซินที่มีสมบัติในการเผาไหม้เหมือนกับไอโซออกเทน มีเลขออกเทน 100

•       น้ำมันเบนซินที่มีสมบัติในการเผาไหม้เหมือนกับเฮปเทน มีเลขออกเทน 0

ดังนั้น น้ำมันเบนซินที่มีเลขออกเทน 95 จะมีสมบัติในการเผาไหม้เช่นเดียวกับเชื้อเพลิงที่เกิดจากการผสมไอโซออกเทนร้อยละ  95  และเฮปเทนร้อยละ  5  โดยมวล

สารเพิ่มค่าออกเทน

 การเพิ่มค่าออกเทนในอดีต ทำโดยการเติมสารบางชนิดลงไปในน้ำมัน เช่น เตตระเมทิลเลด หรือเตตระเอทิลเลด แต่สารทั้งสองชนิดเมื่อเกิดการเผาไหม้ จะเกิดไอของสารปะกอบของตะกั่วสู่บรรยากาศ ต่อมาได้เปลี่ยนมาใช้เคมีอื่น เช่น เมทิลเทอร์เทียรีบิวทิลอีเทอร์ (MTBE) เอทานอล หรือเมทานอล เรียกน้ำมันเบนซินชนิดนี้ว่า น้ำมันไร้สารตะกั่ว (ULG : Unlead Gasoline)

เลขซีเทน (Cetane number)

  การกำหนดคุณภาพของน้ำมันดีเซล (Diesel) ใช้เลขซีเทน โดยกำหนดให้

•       น้ำมันดีเซลที่มีสมบัติในการเผาไหม้เหมือนกับซีเทน มีเลขซีเทน 100

•       น้ำมันดีเซลที่มีสมบัติในการเผาไหม้เหมือนกับแอลฟาเมทิลแนฟทาลีนมีเลขซีเทน 0

 

bottom of page